ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ (8ο μέρος)

Εδώ μπορείτε να διαβάστε το 7ο μέρος.         

                                                                            

                                                                      

         Προς Α. του χωριού έχομε το βουνό Κρας-τεπέ στους πρόποδες του οποίου βρίσκεται ο κάμπος Καρπουζλούκι, του οποίου τα χωράφια είναι τα καλύτερα του χωριού. Σ' αυτόν τον κάμπο προοδεύουν θαυμάσια ο καπνός και τα σιτηρά, και στα χαμηλότερα μέρη του οι πατάτες. Στα χωράφια του τμήματος Σάρπολη προοδεύουν μονάχα δημητριακά. Στο κατά μήκος του ρέματος Σαρακατσάνικα χωράφια προοδεύουν τα δημητριακά και οι πατάτες, μα έρχονται όλα τα χωράφια αυτά δεύτερα ύστερα από τα χωράφια Καρπουζλουκιού.                                                

      Εδώ κατ΄ανάγκην θα ερμηνέψουμε τις ονομασίες μερικών τοποθεσιών του χωριού.

 1) Σάρπολη (ξανθοχώραφα) από το τούρκικο Σαρή=ξανθός και το σλαυϊκό πολ=χωράφι. 

2) Σαρακατσάνικα, όπου είχαν πριν πολλά χρόνια  κατασκηνώσεις οι Σαρακατσάνοι. 

3) Καρπουζλούκι, όπου καλλιεργούσαν οι Τούρκοι καρπούζια. 

4) Σογιοτλούκ από το τούρκικο σογιούτ-ιτέα.

5) Μεζαρλούκια από το τούρκικο μεζάρ=μνήμα.

6 )Κρας-τεπέ από το σλαυϊκό κρας=κόκκινος, και από το τούρκικο τεπέ=λόφος.

7) Πελιτλούκ από το τούρκικο πελίτ=βαλανιδιά.

    Το χωριό μας βρίσκεται ανάμεσα στους δύο αμαξιτούς δρόμους Νευροκοπίου - Εξοχής και Νευροκοπίου - Ποταμών, και τον κάμπο του διασχίζουν αυτοκίνητα κάθε ώρα και στιγμή. Σήμερα έχομε και με την Δράμα και με τα γύρω χωριά καθημερινή συγκοινωνία με αυτοκίνητα, ενώ προ του 1959 ήμαστε για κλάματα. Η συγκοινωνία μας με το Κάτω Νευροκόπι χάρις στην νέα αμαξιτό ήταν εξασφαλισμένη, επίσης ήταν εξασφαλισμένη η συγκοινωνία μας και με την Εξοχή, μα η  συγκοινωνία μας με τα Λευκόγεια ήταν επισφαλής, γιατί  άμα έπεφταν μεγάλες βροχές και άμα έλιωναν τα χιόνια, πλημμυρούσε ο χείμαρρος του χωριού μας και εμποδιζόταν η συγκοινωνία αυτή για πολλές μέρες. Για να διορθωθή το κακό αυτό χρειαζόταν να φτιαχθή επάνω στον χείμαρρο του χωριού μας σιδερένιο γεφύρι. Το γεφύρι αυτό χρειαζόταν το λιγώτερο μισό εκατομμύριο δραχμές για να γίνη, και οι δραχμές αυτές βρίσκοταν πριν λίγα χρόνια στο ταμείο της Κοινότητας Λευκογείων, μα οι Λευκογειάτες δεν μπόρεσαν να αντιληφθούν πως το γεφύρι αυτό θα εξυπηρετούσε θαυμάσια τα συμφέροντα της Κοινότητός των και ξόδεψαν τα λεφτά αυτά αλλού. Πολλοί κάτοικοι της κοινότητας Λευκογείων λέγανε τότε: «Γιατί να φτιάξουμε το γεφύρι Χρυσοκεφάλου και να ωφεληθούν οι Χρυσοκεφαλιώτες ; Ας παν μόνοι τους να βγάλουν τα μάτια τους».

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ (7ο μέρος)

 Εδώ μπορείτε να διαβάσετε το 6ο μέρος.

 

                                                                         Οι πρόσφυγες καταγίνονται βέβαια και στην κτηνοτροφία, μα η έλλειψη βοσκησίμων εκτάσεων, όπως είπαμε, περιορίζει τον ζήλο τους, και έτσι μετά δυσκολίας κατορθώνουν να συντηρήσουν ούτε και 50   ζευγάρια βώδια, 250 γαλακτοφόρες αγελάδες και  λίγα άλογα και βουβάλια , τα οποία σέρνουν καθημερινά μαζί τους για να τα κουτσοβόσκουν στους δρόμους και σε κάτι χέρσα χωράφια. Η κατάσταση αυτή, δηλαδή ο περιορισμός των ζευγαριών κατά 60% συνετέλεσε να δοθή κάποια σοβαρή ώθηση στην μηχανική καλλιέργεια ή καλύτερα να πούμε πως η πρόοδος της μηχανικής καλλιέργειας συνετέλεσε στο να περιορισθούν τα ζευγάρια.

  Οι αγελάδες μας κατά 80% είναι καλής ράτσας και έτσι οι χωρικοί μας μπορούν να

πουλήσουν στο τυρεμπόριο κάμποσα εκατομμύρια κιλά γάλα κάθε χρόνο. Είκοσι και τριάντα χρόνια πριν οι δικοί μας πρόσφυγες το ζήτημα του επιβήτορα το θεωρούσαν ασήμαντο. Οι Τούρκοι αν και συνολικά διατηρούσαν λιγώτερες αγελάδες από εμάς, μολοταύτα είχαν αρκετούς επιβήτορες ράτσας καλής. Τι έκαναν όμως οι δικοί μας πρόσφυγες; Για τις 400 περίπου αγελάδες τους διατηρούσαν  2-3 επιβήτορες της πλέον ελεεινής ράτσας, ηλικίας μόλις 2-3 χρονών, έτυχε δε κάποτε να διατηρούν μονάχα έναν επιβήτορα της ίδιας ράτσας και της ίδιας ηλικίας. Μετά το 1950 το ζήτημα του επιβήτορα λύθηκε οπωσδήποτε χάρις στην ιδιωτική πρωτοβουλία του Κων. Γεωργιάδη, ο οποίος συντηρούσε επιβήτορα πολύ καλής ράτσας. Τώρα τελευταία η  επιστήμη έλυσε το ζήτημα του επιβήτορα δια της σπερματεγχύσεως, η οποία ενεργείται από την Κτηνιατρική Υπηρεσία.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ (6ο μέρος)

 Εδώ μπορείτε να διαβάστε το 5ο μέρος

 

 Εκτός από την αδικία αυτή που μας έγινε με τον εκμηδενισμό των βοσκησίμων εκτάσεών μας ζήτησαν και οι Λευκογειάτες κατά την χάραξη των συνόρων μας με την Κοινότητά τους να περιορίσουν κατά πολύ την καλλιεργήσιμη έκταση της Κοινότητός μας, και προς τούτο επίεσαν επί παρουσία μας  κατά το 1928 ισχυρά την αρμόδια επί της χαράξεως των συνόρων των Κοινοτήτων Λευκογείων και Χρυσοκεφάλου επιτροπή, που την αποτελούσαν ο Ειρηνοδίκης Νευροκοπίου Λογοθέτης, ο τότε Προϊστάμενος
της Γεωργικής Υπηρεσίας Δράμας και ο τότε υποδιοικητής της Χωροφυλακής Νευροκοπίου. Ακούσαμε τότε τα μέλη της Επιτροπής, και μάλιστα τον Ειρηνοδίκην, να λέγουν τα εξής:       

  

«Καλέ, αυτοί οι Μπελοτιντσαίοι εννοούν να φαν όλο τον κάμπο». Η Επιτροπή τότε ενέδωσε κατά τι στις πιέσεις, και έτσι μας έφυγαν κάπου 500 στρέμματα του κάμπου προς όφελος των Λευκογειάτων.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ (5ο μέρος)

 Εδώ μπορείτε να διαβάστε το 1ο, 2ο, 3ο, 4ο μέρος.

 

Υστερα από όλα αυτά διακούται κανείς να πη ότι στον τελευταίο καθορισμό των διοικητικών ορίων των παραμεθορίων Κοινοτήτων μας έπρεπε η Κοινότης Χρυσοκεφάλου να διεκδικήση τα δίκαιά της, Η Κοινότης Χρυσοκεφάλου έκαμε ότι μπόρεσε, προ παντός ήρθε σε ρήξη για τον καθοριμσμό των διοικητικών ορίων κατά το 1956 ο Πρόεδρος της Κοινότητος Χρυσοκεφάλου Θεόδωρος Αμανατίδης με τον πρόεδρο της κοινότητος Εξοχής, μα το αποτέλεσμα ύστερα από μακροχρόνια διαδικασία ήταν να μην μας παραχωρηθή η πέραν και αντίκρυ της μικρής Καμήλας βοσκήσιμη έκταση που μας ήταν απαραίτητη για τις ανάγκες της κτηνοτροφίας μας, και μας παραχωρήθηκε κάποια δασώδης έκτασις απ΄την μικρή Καμήλα μέχρι του Στραγκάτς  που δεν είναι και τόσον κατάλληλη για την προαγωγή της κτηνοτροφίας μας.

 

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ (4ο μέρος)

 Εδώ μπορείτε να διαβάσετε το 1ο, 2ο και  3ο  μέρος.

  

 
Ενώ όμως φαινόταν πως το ζήτημα λύθηκε κατ' ευχήν, έξαφνα παρουσιάστηκε και άλλη πληγή της κτηνοτροφίας μας, η παρακάτω: Το νέο συνεργείο, από όλη αυτή την βοσκήσιμη έκταση που ζητούσαμε να μας αφήση, παραχώρησε στον Πέτρο Λαφαζανίδη ένα χωραφάκι εκτάσεως 7-8 στρεμμάτων πέραν της γραμμής που καθορίσαμε από κοινού με τον προϊστάμενο του συνεργείου. Το χωραφάκι αυτό που ήταν ο υπ' αριθμ. 1 κίνδυνος της κτηνοτροφίας του χωριού μας, έκειτο λίγο υπεράνω του ρυακίου Σαρακατσάνικα, πίσω από το σημερινό χωράφι της Παπαδιάς χήρας Παπά Τριανταφύλλου, και εμπόδιζε τον δρόμο των ζώων για να κατέβουν απ' το βουνό στο ρέμα και να πιούν. Για το χωράφι αυτό κάναμε ανάστατο το χωριό. Αιτήσεις αλλεπάλληλες με τις υπογραφές όλων των κατοίκων διεβιβάσαμε στην Γεωργική Υπηρεσία Δράμας και στο Υπουργείο Γεωργίας. Ύστερα από έναν χρόνο , κατά το 1931, ευδόκησε να μας στείλη το Υπουργείο τον τότε τοπογράφο της Γεωργικής Υπηρεσίας Δράμας Περικλήν Κάβδαν, ο οποίος μας κάλεσε ιδιαιτέρως και μας συνέστησε να καθησυχάσουμε  τους κατοίκους του χωριού, γιατί διαγράφηκε το χωράφι αυτό και παραχωρήθηκε στον Πέτρο Λαφαζανίδη άλλο χωράφι ίσης έκτασης υπεράνω του χωραφιού της Παπαδιάς κατά το βουνό. Είδαμε στον χάρτη την διαγραφή και ευχαριστήσαμε τον κ. Π. Κάβδα για την ενέργεια του αυτή.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ (3ο μέρος)

   Εδώ μπορείτε να διαβάστε το 1ο και 2ο   μέρος.

 

 

Οι Τούρκοι του χωριού μας προ του 1923 είχαν ετήσια παραγωγή καπνού μόλις 20 χιλιάδες οκάδες, αλλά έκαμαν το χωριό σιτοβολώνα όλης της περιφέρειας με την εντατική καλλιέργεια των σιτηρών. Οι πρόσφυγες του χωριού μας καταγίνονται και αυτοί με αφάνταστο ζήλο στην καλλιέργεια των σιτηρών, του καπνού και της πατάτας. Σήμερα το χωριό μας (σ.σ. εννοεί 1969) καλλιεργεί συνολικά 10 χιλιάδες δεκαδικά στρέμματα γης. Από αυτά τα 600 στρέμματα καλλιεργούνται με καπνό και αποδίδουν 50 περίπου χιλιάδες κιλά, 3500 στρέμματα καλλιεργούνται με σιτάρι και αποδίδουν 400-500 χιλιάδες κιλά,1500 στρέμματα καλλιεργούνται με πατάτα και αποδίδουν 1 εκατομμύριο κιλά, και τα υπόλοιπα 4000 περίπου στρέμματα καλλιεργούνται με καλαμπόκι, φασόλια και λαχανικά.

 

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ (2ο μέρος)

 Εδώ μπορείτε να διαβάστε το 1ο μέρος.

 

    

Από το 1923 έως το 1933 εγκαταστάθηκαν στο χωριό μας 200 περίπου προσφυγικές οικογένειες από τον Πόντο, την Θράκη και την Μικρασία με πληθυσμό 900 κατοίκων. Από τις 200 αυτές οικογένειες οι περισσότερες κατάγοταν από τον Πόντο. Σήμερα (σ.σ. τέλη δεκαετίας του 1960) το χωριό μας κατοικείται πάλι από 200 οικογένειες αν και πέρασαν 43 χρόνια από τότε, γιατί μερικές οικογένειες μέσ' στον πόλεμο μετοίκησαν στην περιφέρεια Γιδά (σ.σ. Αλεξάνδρεια Ημαθίας) και δεν επέστρεψαν.

 
  Το χωριό μας λεγόταν Βούλκοβο από την σλαυϊκή λέξη Βόλκ=λύκος, γιατί απ' τα παλιά τα χρόνια μέχρι σήμερα οι λύκοι προξενούν μεγάλη φθορά στα κοπάδια του χωριού μας. Λίγα χρόνια ύστερα από την εγκατάσταση των προσφύγων στο χωριό μας η νομαρχία Δράμας επειδή ήθελε να εξελληνίση τα ονόματα των χωριών ζήτησε και τη δική μας γνωμάτευση για την νέα ονομασία του χωριού μας. Εμείς για τους ανωτέρω λόγους γνωματεύσαμε πως το χωριό μας πρέπει να ονομάσθη Λυκοχώρι, μα η νομαρχία απάντησε πως το όνομα Λυκοχώρι δόθηκε σε άλλα χωριά. Λίγο ύστερα η νομαρχία ανακοίνωσε πως το χωριό μας θα ονομασθή Χρυσοκέφαλος γιατί οι περισσότεροι κάτοικοι του χωριού κατάγονται από την περιφέρεια Τραπεζούντος, όπου ο Μητροπολιτικός ναός στην εποχή των Κομνηνών είχε το όνομα "ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ".

 

Συνεχίζεται... 

 

Υ.Γ. Η πρώτη ανάρτηση έγινε στις 1/1/2012.

 

ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ. Μια ιστορία με άλλα λόγια.

Εχουμε την τιμή και την χαρά να φιλοξενούμε ένα κείμενο που έγραψε ένας  συγχωριανός μας πριν αρκετά χρόνια, το 1996  συγκεκριμένα, σε μια ποντιακή εφημερίδα. Αναφέρεται στην ιστορία του χωριού μας με λίγα λόγια. Ο συγγραφέας είναι ο Γιώργος Ισ. Μουρουζίδης.

 

ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ

            Στο βόρειο μέρος του Νομού Δράμας και σε απόσταση 46 χιλιομέτρων από αυτή, βρίσκεται το Χρυσοκέφαλο, ένα από τα δεκαεπτά χωριά της επαρχίας Κάτω Νευροκοπίου. Το χωριό μας οφείλει το όνομα του στον Μητροπολιτικό Ναό της Τραπεζούντας που την εποχή των Κομνηνών ήταν αφιερωμένος στην χάρη της « Παναγίας της Χρυσοκεφάλου», από όπου και κατάγεται το σύνολο σχεδόν των κατοίκων του. Από το 1923 έως και το 1933 και σε εφαρμογή της συνθήκης της Λωζάνης εγκαταστάθηκαν στο χωριό διακόσιες περίπου οικογένειες προερχόμενες από τις βρυσομάνες του Ελληνισμού, την ευρύτερη Θράκη, τα παράλια της Μικρασίας και κυρίως τον Πόντο.  Άνθρωποι με καταρρακωμένο  ηθικό και αξιοπρέπεια, θύματα της αδικίας και της ταλαιπωρίας που θπέστησαν από την λογική της νέας τάξης πραγμάτων στην περιοχή, επιδίδονται με την εργατικότητα, τον ζήλο για την πρόοδο και την κοινωνική συνείδηση που ανά τους αιώνες διέκριναν την φυλή μας στο αγώνα της επιβίωσης της προσωπικής και οικογενειακής τους αναστήλωσης καθώς  και της κοινοτικής  αναβάθμισης. Οι Τούρκοι κάτοικοι του οι οποίοι ήταν εξισλαμισθέντες  και Βουλγαρικής καταγωγής το εγκαταλείπουν την άνοιξη του 1924.

           Με πρωτεργάτη τον αείμνηστο δημοδιδάσκαλο κύριο Νυμφόπουλο και την συνδρομή όλων των κατοίκων της νεοσύστατης αυτής κοινότητας, οι οποίοι παρά την εξαθλίωση και την εγκατάλειψη την οποία βίωναν στο εξασθενημένο από τους πολέμους Ελληνικό κράτος, θεμελιώνεται τον Απρίλιο του 1927 νέο δημοτικό σχολείο όπου θα μάθουν τα πρώτα τους γράμματα εκατοντάδες Χρυσοκεφαλιώτες.

              Δέκα  χρόνια περίπου αργότερα, γύρω στο 1938 ξεκινάει η ανέγερση του ναού στη θέση του τουρκικού τζαμιού στο κέντρο του χωριού.