ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ.

    

Του Γιώργου Μουρουζίδη.

 

 Ο καθαγιασμός των υδάτων στο ποτάμι του χωριού, στα μέσα της δεκαετίας του 1950. Από το σχήμα και μόνο, μπορώ διακρίνω τον τότε ιερέα του χωριού τον παπά-Θόδωρο. Ο παπα-Θόδωρος γεννήθηκε το 1880 στην Σαμψούντα, όπου και χειροτονήθηκε.

   Ήταν τουρκόφωνος, αλλά φλογερός πόντιος και πατριώτης. Στο καράβι του ξεριζωμού έχασε την γυναίκα του και τον γιό του, από ελονοσία. Στο χωριό ζούσε με τον ψυχογιό του, τον Λεόντη και την βαφτιστικιά και ψυχοκόρη του, την Μαρία. Απότοκα ξεκληρισμένων οικογενειών και τα δυο παιδιά. Της Μαρίας ο άνδρας χάθηκε στον πόλεμο. Η συμπεριφορά του παπά απέναντι στα παιδιά ήταν σκληρή.

 

   Το τελετουργικό το βελτίωσε με την βοήθεια του σπουδαγμένου και εξαιρετικού Τραπεζούντιου ψάλτη Σωτηριάδη (πατέρα του Θεόδωρου). 

 

   Λέγεται ότι, στις αρχές της δεκαετίας του 50 εκκλησιάστηκε στην εκκλησία του χωριού αξιωματικός του στρατού, ο οποίος αφού παρακολούθησε την λειτουργία θέλησε στην συνέχεια να επικοινωνήσει με τον ιερέα, εξεπλάγη όμως όταν διαπίστωσε πως ο παπάς δεν μιλούσε ελληνικά.

 

   Το επώνυμο του ήταν Ελευθεριάδης, ενώ του ψυχογιού του Χ΄΄Αλεξιάδης, το Αμανατίδης τους δόθηκε συμβατικά όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις.

 

   Συχνά καβαλούσε το άλογο του, χειμώνα – καλοκαίρι, με το καλιμαύχι στον κόρφο του, για να λειτουργήσει ή να συλλειτουργήσει στα διπλανά χωριά. Διακόνησε μέχρι το 1958 και απεβίωσε το 1970.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     .                                                                                                                                                                                

  

Μελαγχολία.

 

Ολοι γνωρίζουμε τον συγχωριανό μας Μουρουζίδη Γιώργο. Τον εξαίρετο αυτό συντοπίτη μας που το τελευταίο διάστημα αρθρογραφεί σε γνωστές ιστοσελίδες της χώρας μας. Ενα άρθρο του με θέμα το δημογραφικό πρόβλημα στο λεκανοπέδιο του Κάτω Νευροκοπίου, δημοσιεύτηκε πριν λίγους μήνες  στην γνωστή ιστοσελίδα https://www.anixneuseis.gr/                                                      

 

Καλή ανάγνωση.

 

 

    Το σχολείο της φωτογραφίας το οποίο έκλεισε το 1984 είναι του χωριού μου. Θα μπορούσε να είναι ένα από τα δεκάδες κλειστά σχολείο της περιοχής ή ένα από τα εκατοντάδες σχολεία της ελληνικής υπαίθρου τα οποία έκλεισαν επίσης.

   Πριν τον Β΄ΠΠ, σε όλο το σημερινό Δήμο Νευροκοπίου κατοικούσαν περισσότεροι από 20.000 άνθρωποι. Η περιοχή, πριν τον πόλεμο εκκενώθηκε σχεδόν στο σύνολο της, επειδή αποτέλεσε πεδίο μάχης. Μετά την λήξη του πολέμου, επέστρεψαν λιγότεροι από όσους είχανε φύγει, έτσι στην απογραφή του 1951 http://www.e-demography.gr/…/eDemography_Metadata_Censuses_…, σελ 51, καταγράφηκαν 13.062 κάτοικοι. Λεπτομερώς ο πραγματικός πληθυσμός κάθε χωριού της επαρχίας ήταν όπως παρακάτω :

    Οι απογραφές της περιόδου εκείνης ήταν ακριβείς και δεν ενείχαν τις σημερινές σκοπιμότητες.

     Στη συνέχεια και από τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, ο τόπος άρχισε να φυλλορροεί πληθυσμιακά, λόγω της οικονομικής του υπανάπτυξης. Τη δεκαετία 1961-71 ο πληθυσμός συμμετείχε μαζικά στο μεταναστευτικό κύμα της περιόδου προς τη Δυτική Ευρώπη. Επίσης, έντονο ήταν και το φαινόμενο της αστυφιλίας, στην προσπάθεια των ανθρώπων για μια καλύτερη ζωή. Από το 1951 έως το 1981, ο πληθυσμός της περιοχής μειώθηκε κατά 4.300 άτομα, δηλαδή κατά 33 %.  

   Έτσι στην απογραφή του 1981 http://dlib.statistics.gr/Book/GRESYE_02_0101_00078.pdf σελ 62, στο λεκανοπέδιο Νευροκοπίου καταγράφηκαν 8.764 κάτοικοι.

 

Την συνέχεια μπορείτε να την διαβάσετε εδώ

ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ. Μια ιστορία με άλλα λόγια.

Εχουμε την τιμή και την χαρά να φιλοξενούμε ένα κείμενο που έγραψε ένας  συγχωριανός μας πριν αρκετά χρόνια, το 1996  συγκεκριμένα, σε μια ποντιακή εφημερίδα. Αναφέρεται στην ιστορία του χωριού μας με λίγα λόγια. Ο συγγραφέας είναι ο Γιώργος Ισ. Μουρουζίδης.

 

ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ

            Στο βόρειο μέρος του Νομού Δράμας και σε απόσταση 46 χιλιομέτρων από αυτή, βρίσκεται το Χρυσοκέφαλο, ένα από τα δεκαεπτά χωριά της επαρχίας Κάτω Νευροκοπίου. Το χωριό μας οφείλει το όνομα του στον Μητροπολιτικό Ναό της Τραπεζούντας που την εποχή των Κομνηνών ήταν αφιερωμένος στην χάρη της « Παναγίας της Χρυσοκεφάλου», από όπου και κατάγεται το σύνολο σχεδόν των κατοίκων του. Από το 1923 έως και το 1933 και σε εφαρμογή της συνθήκης της Λωζάνης εγκαταστάθηκαν στο χωριό διακόσιες περίπου οικογένειες προερχόμενες από τις βρυσομάνες του Ελληνισμού, την ευρύτερη Θράκη, τα παράλια της Μικρασίας και κυρίως τον Πόντο.  Άνθρωποι με καταρρακωμένο  ηθικό και αξιοπρέπεια, θύματα της αδικίας και της ταλαιπωρίας που θπέστησαν από την λογική της νέας τάξης πραγμάτων στην περιοχή, επιδίδονται με την εργατικότητα, τον ζήλο για την πρόοδο και την κοινωνική συνείδηση που ανά τους αιώνες διέκριναν την φυλή μας στο αγώνα της επιβίωσης της προσωπικής και οικογενειακής τους αναστήλωσης καθώς  και της κοινοτικής  αναβάθμισης. Οι Τούρκοι κάτοικοι του οι οποίοι ήταν εξισλαμισθέντες  και Βουλγαρικής καταγωγής το εγκαταλείπουν την άνοιξη του 1924.

           Με πρωτεργάτη τον αείμνηστο δημοδιδάσκαλο κύριο Νυμφόπουλο και την συνδρομή όλων των κατοίκων της νεοσύστατης αυτής κοινότητας, οι οποίοι παρά την εξαθλίωση και την εγκατάλειψη την οποία βίωναν στο εξασθενημένο από τους πολέμους Ελληνικό κράτος, θεμελιώνεται τον Απρίλιο του 1927 νέο δημοτικό σχολείο όπου θα μάθουν τα πρώτα τους γράμματα εκατοντάδες Χρυσοκεφαλιώτες.

              Δέκα  χρόνια περίπου αργότερα, γύρω στο 1938 ξεκινάει η ανέγερση του ναού στη θέση του τουρκικού τζαμιού στο κέντρο του χωριού.