ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ (8ο μέρος)

Εδώ μπορείτε να διαβάστε το 7ο μέρος.         

                                                                            

                                                                      

         Προς Α. του χωριού έχομε το βουνό Κρας-τεπέ στους πρόποδες του οποίου βρίσκεται ο κάμπος Καρπουζλούκι, του οποίου τα χωράφια είναι τα καλύτερα του χωριού. Σ' αυτόν τον κάμπο προοδεύουν θαυμάσια ο καπνός και τα σιτηρά, και στα χαμηλότερα μέρη του οι πατάτες. Στα χωράφια του τμήματος Σάρπολη προοδεύουν μονάχα δημητριακά. Στο κατά μήκος του ρέματος Σαρακατσάνικα χωράφια προοδεύουν τα δημητριακά και οι πατάτες, μα έρχονται όλα τα χωράφια αυτά δεύτερα ύστερα από τα χωράφια Καρπουζλουκιού.                                                

      Εδώ κατ΄ανάγκην θα ερμηνέψουμε τις ονομασίες μερικών τοποθεσιών του χωριού.

 1) Σάρπολη (ξανθοχώραφα) από το τούρκικο Σαρή=ξανθός και το σλαυϊκό πολ=χωράφι. 

2) Σαρακατσάνικα, όπου είχαν πριν πολλά χρόνια  κατασκηνώσεις οι Σαρακατσάνοι. 

3) Καρπουζλούκι, όπου καλλιεργούσαν οι Τούρκοι καρπούζια. 

4) Σογιοτλούκ από το τούρκικο σογιούτ-ιτέα.

5) Μεζαρλούκια από το τούρκικο μεζάρ=μνήμα.

6 )Κρας-τεπέ από το σλαυϊκό κρας=κόκκινος, και από το τούρκικο τεπέ=λόφος.

7) Πελιτλούκ από το τούρκικο πελίτ=βαλανιδιά.

    Το χωριό μας βρίσκεται ανάμεσα στους δύο αμαξιτούς δρόμους Νευροκοπίου - Εξοχής και Νευροκοπίου - Ποταμών, και τον κάμπο του διασχίζουν αυτοκίνητα κάθε ώρα και στιγμή. Σήμερα έχομε και με την Δράμα και με τα γύρω χωριά καθημερινή συγκοινωνία με αυτοκίνητα, ενώ προ του 1959 ήμαστε για κλάματα. Η συγκοινωνία μας με το Κάτω Νευροκόπι χάρις στην νέα αμαξιτό ήταν εξασφαλισμένη, επίσης ήταν εξασφαλισμένη η συγκοινωνία μας και με την Εξοχή, μα η  συγκοινωνία μας με τα Λευκόγεια ήταν επισφαλής, γιατί  άμα έπεφταν μεγάλες βροχές και άμα έλιωναν τα χιόνια, πλημμυρούσε ο χείμαρρος του χωριού μας και εμποδιζόταν η συγκοινωνία αυτή για πολλές μέρες. Για να διορθωθή το κακό αυτό χρειαζόταν να φτιαχθή επάνω στον χείμαρρο του χωριού μας σιδερένιο γεφύρι. Το γεφύρι αυτό χρειαζόταν το λιγώτερο μισό εκατομμύριο δραχμές για να γίνη, και οι δραχμές αυτές βρίσκοταν πριν λίγα χρόνια στο ταμείο της Κοινότητας Λευκογείων, μα οι Λευκογειάτες δεν μπόρεσαν να αντιληφθούν πως το γεφύρι αυτό θα εξυπηρετούσε θαυμάσια τα συμφέροντα της Κοινότητός των και ξόδεψαν τα λεφτά αυτά αλλού. Πολλοί κάτοικοι της κοινότητας Λευκογείων λέγανε τότε: «Γιατί να φτιάξουμε το γεφύρι Χρυσοκεφάλου και να ωφεληθούν οι Χρυσοκεφαλιώτες ; Ας παν μόνοι τους να βγάλουν τα μάτια τους».

Το εξωκλήσι του Αγ. Κωνσταντίνου & Ελένης.

    Ο Αγ. Κωνσταντίνος!

Τι αναμνήσεις μας φέρνει αυτό το εξωκλήσι.

Πόσοι γάμοι και βαφτίσια δεν έγιναν σ' αυτό το εξωκλήσι.

 

Πόσα παιδιά  δεν έπαιξαν στον περιβάλλοντα χώρο πηγαίνοντας εκδρομή, όχι μόνο από το σχολείο του χωριού αλλά και από γειτονικά χωριά.

Πόσα γλέντια και μουχαπέτια δεν έγιναν από τους εορτάζοντες παραμονή και ανήμερα της εορτής. (21 Μαϊου).

                                                                                       

 

       

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 

 

 

 

Μια περιήγηση στο χωριό.

   Μία μικρή βόλτα σε μέρη "εξωτικά", σε μέρη "μαγικά" με την βοήθεια της φωτογραφικής μηχανής.

 

   Μία βόλτα, που θα μας φέρει αναμνήσεις, αναπολήσεις, ιστορίες, συγκινήσεις.

 

                                                                   

                                                                                                     

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ (7ο μέρος)

 Εδώ μπορείτε να διαβάσετε το 6ο μέρος.

 

                                                                         Οι πρόσφυγες καταγίνονται βέβαια και στην κτηνοτροφία, μα η έλλειψη βοσκησίμων εκτάσεων, όπως είπαμε, περιορίζει τον ζήλο τους, και έτσι μετά δυσκολίας κατορθώνουν να συντηρήσουν ούτε και 50   ζευγάρια βώδια, 250 γαλακτοφόρες αγελάδες και  λίγα άλογα και βουβάλια , τα οποία σέρνουν καθημερινά μαζί τους για να τα κουτσοβόσκουν στους δρόμους και σε κάτι χέρσα χωράφια. Η κατάσταση αυτή, δηλαδή ο περιορισμός των ζευγαριών κατά 60% συνετέλεσε να δοθή κάποια σοβαρή ώθηση στην μηχανική καλλιέργεια ή καλύτερα να πούμε πως η πρόοδος της μηχανικής καλλιέργειας συνετέλεσε στο να περιορισθούν τα ζευγάρια.

  Οι αγελάδες μας κατά 80% είναι καλής ράτσας και έτσι οι χωρικοί μας μπορούν να

πουλήσουν στο τυρεμπόριο κάμποσα εκατομμύρια κιλά γάλα κάθε χρόνο. Είκοσι και τριάντα χρόνια πριν οι δικοί μας πρόσφυγες το ζήτημα του επιβήτορα το θεωρούσαν ασήμαντο. Οι Τούρκοι αν και συνολικά διατηρούσαν λιγώτερες αγελάδες από εμάς, μολοταύτα είχαν αρκετούς επιβήτορες ράτσας καλής. Τι έκαναν όμως οι δικοί μας πρόσφυγες; Για τις 400 περίπου αγελάδες τους διατηρούσαν  2-3 επιβήτορες της πλέον ελεεινής ράτσας, ηλικίας μόλις 2-3 χρονών, έτυχε δε κάποτε να διατηρούν μονάχα έναν επιβήτορα της ίδιας ράτσας και της ίδιας ηλικίας. Μετά το 1950 το ζήτημα του επιβήτορα λύθηκε οπωσδήποτε χάρις στην ιδιωτική πρωτοβουλία του Κων. Γεωργιάδη, ο οποίος συντηρούσε επιβήτορα πολύ καλής ράτσας. Τώρα τελευταία η  επιστήμη έλυσε το ζήτημα του επιβήτορα δια της σπερματεγχύσεως, η οποία ενεργείται από την Κτηνιατρική Υπηρεσία.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ (6ο μέρος)

 Εδώ μπορείτε να διαβάστε το 5ο μέρος

 

 Εκτός από την αδικία αυτή που μας έγινε με τον εκμηδενισμό των βοσκησίμων εκτάσεών μας ζήτησαν και οι Λευκογειάτες κατά την χάραξη των συνόρων μας με την Κοινότητά τους να περιορίσουν κατά πολύ την καλλιεργήσιμη έκταση της Κοινότητός μας, και προς τούτο επίεσαν επί παρουσία μας  κατά το 1928 ισχυρά την αρμόδια επί της χαράξεως των συνόρων των Κοινοτήτων Λευκογείων και Χρυσοκεφάλου επιτροπή, που την αποτελούσαν ο Ειρηνοδίκης Νευροκοπίου Λογοθέτης, ο τότε Προϊστάμενος
της Γεωργικής Υπηρεσίας Δράμας και ο τότε υποδιοικητής της Χωροφυλακής Νευροκοπίου. Ακούσαμε τότε τα μέλη της Επιτροπής, και μάλιστα τον Ειρηνοδίκην, να λέγουν τα εξής:       

  

«Καλέ, αυτοί οι Μπελοτιντσαίοι εννοούν να φαν όλο τον κάμπο». Η Επιτροπή τότε ενέδωσε κατά τι στις πιέσεις, και έτσι μας έφυγαν κάπου 500 στρέμματα του κάμπου προς όφελος των Λευκογειάτων.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ (5ο μέρος)

 Εδώ μπορείτε να διαβάστε το 1ο, 2ο, 3ο, 4ο μέρος.

 

Υστερα από όλα αυτά διακούται κανείς να πη ότι στον τελευταίο καθορισμό των διοικητικών ορίων των παραμεθορίων Κοινοτήτων μας έπρεπε η Κοινότης Χρυσοκεφάλου να διεκδικήση τα δίκαιά της, Η Κοινότης Χρυσοκεφάλου έκαμε ότι μπόρεσε, προ παντός ήρθε σε ρήξη για τον καθοριμσμό των διοικητικών ορίων κατά το 1956 ο Πρόεδρος της Κοινότητος Χρυσοκεφάλου Θεόδωρος Αμανατίδης με τον πρόεδρο της κοινότητος Εξοχής, μα το αποτέλεσμα ύστερα από μακροχρόνια διαδικασία ήταν να μην μας παραχωρηθή η πέραν και αντίκρυ της μικρής Καμήλας βοσκήσιμη έκταση που μας ήταν απαραίτητη για τις ανάγκες της κτηνοτροφίας μας, και μας παραχωρήθηκε κάποια δασώδης έκτασις απ΄την μικρή Καμήλα μέχρι του Στραγκάτς  που δεν είναι και τόσον κατάλληλη για την προαγωγή της κτηνοτροφίας μας.

 

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ (4ο μέρος)

 Εδώ μπορείτε να διαβάσετε το 1ο, 2ο και  3ο  μέρος.

  

 
Ενώ όμως φαινόταν πως το ζήτημα λύθηκε κατ' ευχήν, έξαφνα παρουσιάστηκε και άλλη πληγή της κτηνοτροφίας μας, η παρακάτω: Το νέο συνεργείο, από όλη αυτή την βοσκήσιμη έκταση που ζητούσαμε να μας αφήση, παραχώρησε στον Πέτρο Λαφαζανίδη ένα χωραφάκι εκτάσεως 7-8 στρεμμάτων πέραν της γραμμής που καθορίσαμε από κοινού με τον προϊστάμενο του συνεργείου. Το χωραφάκι αυτό που ήταν ο υπ' αριθμ. 1 κίνδυνος της κτηνοτροφίας του χωριού μας, έκειτο λίγο υπεράνω του ρυακίου Σαρακατσάνικα, πίσω από το σημερινό χωράφι της Παπαδιάς χήρας Παπά Τριανταφύλλου, και εμπόδιζε τον δρόμο των ζώων για να κατέβουν απ' το βουνό στο ρέμα και να πιούν. Για το χωράφι αυτό κάναμε ανάστατο το χωριό. Αιτήσεις αλλεπάλληλες με τις υπογραφές όλων των κατοίκων διεβιβάσαμε στην Γεωργική Υπηρεσία Δράμας και στο Υπουργείο Γεωργίας. Ύστερα από έναν χρόνο , κατά το 1931, ευδόκησε να μας στείλη το Υπουργείο τον τότε τοπογράφο της Γεωργικής Υπηρεσίας Δράμας Περικλήν Κάβδαν, ο οποίος μας κάλεσε ιδιαιτέρως και μας συνέστησε να καθησυχάσουμε  τους κατοίκους του χωριού, γιατί διαγράφηκε το χωράφι αυτό και παραχωρήθηκε στον Πέτρο Λαφαζανίδη άλλο χωράφι ίσης έκτασης υπεράνω του χωραφιού της Παπαδιάς κατά το βουνό. Είδαμε στον χάρτη την διαγραφή και ευχαριστήσαμε τον κ. Π. Κάβδα για την ενέργεια του αυτή.

Μελαγχολία.

 

Ολοι γνωρίζουμε τον συγχωριανό μας Μουρουζίδη Γιώργο. Τον εξαίρετο αυτό συντοπίτη μας που το τελευταίο διάστημα αρθρογραφεί σε γνωστές ιστοσελίδες της χώρας μας. Ενα άρθρο του με θέμα το δημογραφικό πρόβλημα στο λεκανοπέδιο του Κάτω Νευροκοπίου, δημοσιεύτηκε πριν λίγους μήνες  στην γνωστή ιστοσελίδα https://www.anixneuseis.gr/                                                      

 

Καλή ανάγνωση.

 

 

    Το σχολείο της φωτογραφίας το οποίο έκλεισε το 1984 είναι του χωριού μου. Θα μπορούσε να είναι ένα από τα δεκάδες κλειστά σχολείο της περιοχής ή ένα από τα εκατοντάδες σχολεία της ελληνικής υπαίθρου τα οποία έκλεισαν επίσης.

   Πριν τον Β΄ΠΠ, σε όλο το σημερινό Δήμο Νευροκοπίου κατοικούσαν περισσότεροι από 20.000 άνθρωποι. Η περιοχή, πριν τον πόλεμο εκκενώθηκε σχεδόν στο σύνολο της, επειδή αποτέλεσε πεδίο μάχης. Μετά την λήξη του πολέμου, επέστρεψαν λιγότεροι από όσους είχανε φύγει, έτσι στην απογραφή του 1951 http://www.e-demography.gr/…/eDemography_Metadata_Censuses_…, σελ 51, καταγράφηκαν 13.062 κάτοικοι. Λεπτομερώς ο πραγματικός πληθυσμός κάθε χωριού της επαρχίας ήταν όπως παρακάτω :

    Οι απογραφές της περιόδου εκείνης ήταν ακριβείς και δεν ενείχαν τις σημερινές σκοπιμότητες.

     Στη συνέχεια και από τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, ο τόπος άρχισε να φυλλορροεί πληθυσμιακά, λόγω της οικονομικής του υπανάπτυξης. Τη δεκαετία 1961-71 ο πληθυσμός συμμετείχε μαζικά στο μεταναστευτικό κύμα της περιόδου προς τη Δυτική Ευρώπη. Επίσης, έντονο ήταν και το φαινόμενο της αστυφιλίας, στην προσπάθεια των ανθρώπων για μια καλύτερη ζωή. Από το 1951 έως το 1981, ο πληθυσμός της περιοχής μειώθηκε κατά 4.300 άτομα, δηλαδή κατά 33 %.  

   Έτσι στην απογραφή του 1981 http://dlib.statistics.gr/Book/GRESYE_02_0101_00078.pdf σελ 62, στο λεκανοπέδιο Νευροκοπίου καταγράφηκαν 8.764 κάτοικοι.

 

Την συνέχεια μπορείτε να την διαβάσετε εδώ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ (3ο μέρος)

   Εδώ μπορείτε να διαβάστε το 1ο και 2ο   μέρος.

 

 

Οι Τούρκοι του χωριού μας προ του 1923 είχαν ετήσια παραγωγή καπνού μόλις 20 χιλιάδες οκάδες, αλλά έκαμαν το χωριό σιτοβολώνα όλης της περιφέρειας με την εντατική καλλιέργεια των σιτηρών. Οι πρόσφυγες του χωριού μας καταγίνονται και αυτοί με αφάνταστο ζήλο στην καλλιέργεια των σιτηρών, του καπνού και της πατάτας. Σήμερα το χωριό μας (σ.σ. εννοεί 1969) καλλιεργεί συνολικά 10 χιλιάδες δεκαδικά στρέμματα γης. Από αυτά τα 600 στρέμματα καλλιεργούνται με καπνό και αποδίδουν 50 περίπου χιλιάδες κιλά, 3500 στρέμματα καλλιεργούνται με σιτάρι και αποδίδουν 400-500 χιλιάδες κιλά,1500 στρέμματα καλλιεργούνται με πατάτα και αποδίδουν 1 εκατομμύριο κιλά, και τα υπόλοιπα 4000 περίπου στρέμματα καλλιεργούνται με καλαμπόκι, φασόλια και λαχανικά.

 

Πανηγύρι Αγ. ΜΑΡΙΝΑΣ ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΥ, 14-07-2012

    Τείνει να γίνει θεσμός πλέον το πανηγύρι που διοργανώνεται, από τον "ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΙΩΤΩΝ ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ", στο άλσος της Αγ. Μαρίνας όπου και βρίσκεται και το ομώνυμο εξωκλήσι.

 Αν και δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια (...4 για την ακρίβεια) που ξεκίνησε να εορτάζεται η μνήμη της Αγ. Μαρίνας, μπορούμε να διατυπώσουμε την γενική παραδοχή όλων των φορέων του δήμου μας αλλά και πάρα πολλών συνδημοτών μας, ότι στο Χρυσοκέφαλο, παρά τα πολλά προβλήματα (οικονομικά, μικρό χωριό κλπ) διοργανώνεται ένα από τα καλύτερα πανηγύρια όχι μόνο του δήμου Κ. Νευροκοπίου αλλά ίσως και του νομού Δράμας.

Η συνταγή είναι απλή.

Μεράκι, πάθος και καλή συνεργασία όλων των μελών και φίλων. Συνταγή δοκιμασμένη και επιτυχημένη.

 

Στα γλέντια και στα μουχαπέτια.

 Συνεχίζουμε το αφιέρωμα στην ιστορία του χωριού μέσα από φωτογραφίες που τραβήχτηκαν, ως επί το πλείστον, από τους συγχωριανούς μας.

Αυτή την φορά έχουμε ως θέμα τα γλέντια και τα μουχαπέτια που γινόντουσαν σε καφενεία, σπίτια και στην ύπαιθρο.